Supply Chain

In de zomer van 2017 werd een containerterminal in de Rotterdamse haven getroffen door een cyberaanval. Een terminal -waar normaal duizenden containers per dag verscheept worden- werd door deze aanval compleet stilgelegd, met grote logistieke problemen als gevolg. Schepen moesten uitwijken naar andere havens, vrachtwagens konden hun goederen niet kwijt en stonden dagenlang in files en klanten moesten lang op hun spullen wachten. De totale schade liep al snel op tot in de miljoenen euro’s. En het frappante was: de haven was waarschijnlijk niet eens het doelwit van de cyberaanval, maar slechts ‘collateral damage’. Deze cyberaanval is één van de vele voorbeelden hoe een digitale aanval niet alleen schade veroorzaakt bij het doelwit van de cyberaanval, maar grote problemen kan veroorzaken bij andere bedrijven.

Bescherm ook jouw organisatie tegen supply chain aanvallen!

Elke organisatie die een product maakt of een dienst levert gebruikt hierbij (deel)producten of diensten van toeleveranciers. Deze toeleverancier maakt daarbij ook weer gebruik van andere toeleveranciers. Als we alle toeleveranciers zouden uittekenen, ontstaat er een wereldwijd web van verbanden. Dit web wordt ook wel de ‘keten’ of de ‘supply chain’ genoemd. Ketens kunnen lineair zijn (waarin producten van A naar B worden doorgegeven) of bestaan uit complexe netwerken waarbij terugkoppeling tussen partijen plaatsvindt. Een organisatie die deel uitmaakt van een keten kan een rol hebben als leverancier of afnemer (of beide), maar ook als toezichthouder of als brancheorganisatie.

Ook jouw organisatie is, misschien zonder dat je je daarvan bewust bent, in sterke mate afhankelijk van een groot aantal toeleveranciers. Als deze niet meer (kunnen) leveren, komt ook jouw productie of dienstverlening in gevaar. Naast de afhankelijkheid van fysieke deelproducten, zijn de klanten en toeleveranciers vaak ook digitaal nauw met elkaar verbonden. Dit maakt de samenwerking makkelijker, maar creëert ook sterke afhankelijkheden.

Waarom moet ik mij zorgen maken over mijn supply chain?

Er zijn grote verschillen in digitale weerbaarheid tussen organisaties, sectoren en ketens. Daarom is het mogelijk dat de digitale weerbaarheid van jouw organisatie  op orde is, maar je toch aanzienlijke risico’s loopt omdat jouw toeleverancier of (ICT-)dienstverlener kwetsbaar is voor cyberrisico’s. Dit is een risico voor de beschikbaarheid, de vertrouwelijkheid en de integriteit van jouw bedrijfsprocessen, informatie en daarmee jouw hele organisatie.

Er zijn meerdere soorten digitale supply chain risico’s die jouw organisatie kunnen aantasten. Deze worden toegelicht aan de hand van een drietal scenario’s

NIS2 en de supply chain:

NIS2-richtlijn is een Europese richtlijn die tot doel heeft een hoog gemeenschappelijk niveau van cybersecurity te bereiken binnen alle relevante sectoren die in de Europese Unie opereren. Organisaties die een cruciale rol vervullen op maatschappelijk en economisch gebied zijn verplicht om adequate maatregelen te nemen ten aanzien van risico’s die netwerk- en informatiesystemen bedreigen. Een belangrijk thema van deze richtlijn is de zorgplicht. Organisaties moeten passende maatregelen nemen om hun diensten zoveel mogelijk te waarborgen en de gebruikte informatie te beschermen tegen cyberbeveiligingsrisico’s. Dit wordt nog uitgewerkt in lagere wetgeving. Eén van de genoemde maatregelen die organisaties minimaal dienen te nemen omvat ’de beveiliging van de toeleveringsketen’, ofwel de supply chain.

Is jouw bedrijf onderdeel van een NIS2-keten? Ga dan alvast aan de slag met een aantal 'no regret'-cybermaatregelen. Maar er is meer te doen om de veiligheid van de keten op orde te maken.

Weerbaarheid in de keten, wat kun je doen?

Weerbaarheid in de keten begint bij jezelf. Als onderdeel van een keten is het belangrijk dat de digitale beveiliging bij jouw organisatie goed op orde is. Daarnaast is het belangrijk in gesprek te gaan met jouw partners, leveranciers, en (ICT-)dienstverleners. Zorg dat cybersecurity een onderwerp is dat in tussentijdse gesprekken en inkoopprocedures wordt meegenomen.

Concrete stappen hiervoor zijn:

1. Ga in gesprek met jouw toeleveranciers en andere organisaties die onderdeel zijn van jouw supply chain. 
Vraag bijvoorbeeld of zij de Basismaatregelen Cybersecurity van het NCSC of de 5 basisprincipes van het DTC hebben geïmplementeerd. Voor een gesprek met jouw ICT-Dienstverlener kun je ook de DTC-handleiding “Gesprek met je ICT-dienstverlener” gebruiken.

2. Wanneer er een nieuw product of dienst wordt ingekocht, zorg er dan voor dat digitale weerbaarheid en continuïteit van levering mee worden genomen in het inkoopproces.

3. Maak regelmatig back-ups van jouw belangrijkste systemen (of spreek af met je dienstverlener dat die dat doet). Zorg er ook voor je regelmatig oefent met het terugzetten van de back-ups.

4. Ook jij hebt een verantwoordelijkheid ten opzichte van jouw afnemers en klanten
Zorg er dus voor dat ook jouw digitale weerbaarheid op orde is. Begin met het implementeren van de Basismaatregelen Cybersecurity van het NCSC of de 5 basisprincipes van het DTC.

Als je bovenstaande stappen al hebt genomen, zie dan ook het kennisproduct " Omgaan met risico's uit de toeleveringsketen". Hier zijn meerdere good practices te vinden over hoe andere organisaties hun supply chain beveiligen. 

Dit artikel is tot stand gekomen uit een samenwerking tussen het Digital Trust Center en het Nationaal Cyber Security Centrum. 
In afstemming met Bluebird & Hawk BV, Agentschap van de Generale Thesaurie, Kelvin Rorive, co-founder CCRC (Cyber Chain Resilience Consortium).